Законот за ратификација на Протоколот кој се однесува на дефиницијата на поимот „производи со потекло” и методи на административна соработка кон Договорот за изменување и пристапување кон Централно-европскиот договор за слободна трговија е објавен во Службен весник на Република Македонија бр. 131 од 04.09.2014 година и истиот стапува на сила осмиот ден од неговото објавување, односно на 12.09.2014 година.
.
Ова значи дека започнувајќи од 12.09.2014 година се врши измена на ЦЕФТА 2006 Договорот и наместо Протоколот за потекло од ЦЕФТА 2006 Договорот во трговската размена со oдредени ЦЕФТА земји започнува да се применува Регионалната конвенција за пан-евро-медитеранските преференцијални правила за потекло (Конвенција), објавена во Службен весник на Република Македонија бр. 66 од 30.05.2012 година.
Со оглед на тоа дека и Србија, Црна Гора и Албанија ги имаат завршено законските процедури за примена на Конвенцијата, измената на ЦЕФТА 2006 Договорот во делот на Протоколот за потекло доведува и до промени во практична примена во трговијата со овие земји особено во делот на издавање и прифаќање на доказите за потекло.
Со останатите земји потписнички на ЦЕФТА 2006 Договорот (Молдавија, Косово и Босна и Херцеговина) кои сеуште ги немаат завршено законските процедури за примена на Конвенцијата, ќе продолжи да се применува постоечкиот Протокол за потекло од ЦЕФТА 2006 Договорот.
Во однос на практичната примена измените се следниве:
Издавање и прифаќање на доказите за потекло
1. Примена на Конвенцијата
Република Македонија, Албанија, Србија и Црна Гора во меѓусебната трговија ќе го применуваат Протоколот за потекло од Конвенцијата започнувајќи од 12.09.2014 година. Конвенцијата во согласност со член 3 од Додаток 1 ќе се применува за:
– производи целосно добиени во Република Македонија, Албанија, Србија и Црна Гора;
– готови производи со преференцијално потекло од Република Македонија, Албанија, Србија и Црна Гора кои се доволно обработени или преработени без примена на кумулација со следните земји: ЕУ, Турција, Босна и Херцеговина, Косово, Молдавија и ЕФТА државите
– готови производи со преференцијално потекло од Република Македонија, Албанија, Србија и Црна Гора врз кои не е вршена никаква обработка и преработка односно за кои се потврдува нивното потекло во мегусебната трговија помеѓу Република Македонија, Албанија, Србија и Црна Гора.
За потребите на примена на Протоколот за потекло од Конвенцијата, а согласно претходно наведеното во став 1 (алинеја 1, 2 и 3), и во согласност со член 5 од Анексот од Одлуката на мешовитиот комитет на Централно-европскиот договор за слободна трговија број 3/2013 ќе се користи уверение за движење ЕУР.1 на образец пропишан во Анекс IIIa од Конвенцијата, односно ЕУР.1 серија А кој не содржи напомена во рубриката 7 „cumulationappliedwith”,односно „nocumulationapplied”, или изјава во фактура со даден текст во Анекс IVa која исто така не содржи напомена „cumulationappliedwith”,односно „nocumulationapplied”.Во рубрика 2 на уверението за движење ЕУР.1 се наведува името на земјите помеѓу кои се врши меѓусебната трговија или нивните ИСО алфа кодови, (на пример: Република Македонија и Република Албанија).
.
2. Примена на Договорот ЦЕФТА 2006 во однос на примена на Конвенцијата
Во случаите кога не се применува Конвенцијата во меѓусебната трговија помеѓу Република Македонија, Албанија, Србија и Црна Гора, ќе се применува Договорот ЦЕФТА 2006 кој предвидува кумулација на потеклото помеѓу земјите членки на ЦЕФТА, ЕУ, Турција и ЕФТА земјите, односно ќе се издаваат и прифаќаат доказите за потекло кои се пропишани во Договорот ЦЕФТА 2006. Во овие случаи пополнувањето на рубрика 2 од уверението за движење ЕУР.1 и понатаму е со називот ЦЕФТА.
3. Преодни одредби
Доказите за потекло кои се издадени во согласност со Договорот ЦЕФТА 2006 и за кои постапката за извозно царинење е завршена пред 12.09.2014 година, може да се прифатат како докази за примена на преференцијален третман во наредните четири месеци, колку што е и рокот на важење на доказот за потекло.